Er zijn hardnekkige geruchten dat psychoanalyse en psychoanalytische psychotherapie onvoldoende wetenschappelijk onderzocht werden. Of nog sterker: sommigen beweren dat er bewijs is dat psychoanalytische behandelvormen niet werken.
Gedeeltelijk houdt dit verband met het feit dat heel wat psychoanalytische denkers en behandelaars zich in het verleden kritisch opstelden tegenover de methoden die opgelegd werden aan onderzoek naar de effectiviteit van psychotherapie. Die kritische instelling had soms goede, soms minder goede redenen. Bijvoorbeeld: om een psychotherapeutische behandelvorm te onderzoeken is het belangrijk dat de therapeuten die aan het onderzoek meedoen de behandeling uitvoeren zoals die in een handboek is uitgeschreven. Die handboek-methode om een psychotherapie te begeleiden staat op gespannen voet met het persoonsgerichte karakter van psychoanalytische behandelingen en de nadruk op de relatie met de therapeut.
Geleidelijk aan gingen psychoanalytisch psychotherapeuten een meer positieve houding aannemen tegenover psychotherapie-onderzoek. Zij werkten ook mee aan de ontwikkeling van nieuwe onderzoeksmethoden, die meer recht doen aan de psychotherapeutische werkelijkheid.
Er zijn nu heel wat respectabele en goed opgezette onderzoeken die de effectiviteit aantonen van psychoanalytische behandelvormen. Er is sterke evidentie dat psychoanalytische psychotherapie in het algemeen werkt, en dat de specifieke psychoanalytische behandelvormen die werden ontworpen voor bepaalde probleemgebieden zeer goede resultaten opleveren. Een vaak terugkerende bevinding van dergelijk onderzoek is dat patiënten vaak lang nadat de behandeling is beëindigd nog verder vooruitgang blijven maken. De resultaten van de behandeling houden niet enkel verbeteringen in op het gebied van klachten en symptomen, maar bijvoorbeeld ook op het gebied van moeilijkheden in relaties en algemene kwaliteit van leven.
De bewering dat psychoanalytische behandelingen geen wetenschappelijke basis hebben zijn onjuist, gezien de steeds toenemende evidentie uit onderzoek.
Op de VVPT website vind je onder de rubriek wetenschappelijk onderzoek recente artikelen over de effectiviteit en de werkzaamheid van diverse psychoanalytische psychotherapieën.
